Cro-Magnon atalarımız da aralıklı olarak oruç tutmak zorundaydılar çünkü her an yetecek kadar yiyecekleri yoktu. Ayrıca, daha önce de bizden çok daha sağlıklı olduklarını açıklamıştım.
Oruç hemen hemen bütün dini öğretilerin ayrılmaz bir parçası olduğundan, peygamberler ve dini liderler için de aç kalmanın faydaları aşikardı.
Oruç tutmanın bir çok farklı türü vardır, fakat öncelikle kimlerin KESİNLİKLE oruç tutmaması gerektiğine bakalım:
*Hamile kadınlar;
*Yeme bozukluğu yaşamış kişiler;
*Kronik olarak stres sahibi kişiler;
*İyi uyku uyuyamayan kişiler;
*Diyet ve egzersiz konusunda tecrübesiz kişiler.
“Bedeniniz Yakıt Olarak Şeker mi Kullanıyor?” başlıklı bir önceki yazımda da açıklandığı üzere, eğer kendinizi “Şeker Yakan bir Makine’den” “Yağ Yakan bir Makine’ye” dönüştürmemişseniz, oruç tutarken hissedeceğiniz açlık orucu sürdürmeyi oldukça güçleştirecektir.
Bu yüzden öncelikle, “Beslenme ve Sağlık” başlıklı yazımda da değinilen, iyi bir beslenme tarzı için gerekli temel unsurlara hakim olmalısınız. Sonrasında, oruç tutmayı denemek isterseniz, az sonra sizinle paylaşacağım kolaylaştırılmış yöntemle işe başlayabilirsiniz.
Peki neden aç kalmak için istekli olasınız ki?
Çünkü, ORUÇ TUTMAK;
*Diyabetten tutun kalp hastalıklarına kadar, pek çok kronik hastalık riskini hatta kanser riskini DÜŞÜRÜRKEN, İnsülin ve Leptin duyarlılığını ARTTIRIR.
*Depolanan yağı yakarak enerjinizi yükselten “Yağ Uyumlu Olma/Yağ Yakma” yetinizi ARTTIRIR.
*Sağlık, egzersiz ve yaşlanmayı yavaşlatma üzerinde önemli etkileri bulunan HGH (İnsan Büyüme Hormonu) seviyenizi YÜKSELTİR.
*Beyin sağlığınızı İYİLEŞTİRİR.
*Trigliserit seviyesini ve kalp hastalığı riskini AZALTIR.
*İltihap ve serbest radikallerin verdiği hasarı AZALTIR.
*Kilo alma ve metabolizma hastalıklara yakalanma riskini AZALTIR.
Oruç tutarken bedenimizde OTOFAJİ denilen, hücrelerimizdeki yıpranmış proteinleri tüketen enteresan bir süreç devreye girer. Böylece hücreleriniz; tabii dolayısıyla siz de, aynı anda hem yenilenmiş hem de beslenmiş olursunuz. Fareler üstünde yapılan ilginç bir deney bu durumu kanıtlar niteliktedir. Fareler açken “egzersiz” yaptırılır . Beslenmedikleri için kaslarının hacim kaybına uğramış olması beklenir. Fakat tam aksi olur ve Otofaji sayesinde aslında beslenmeye devam ettikleri için kasları hacim kazanır.
Kıssadan hisse: Oruç tutarken direnç egzersizlerinizi aksatmayın.
Şimdi, oruç tutmaya yeni başlayacaklar için kolaylaştırılmış bir yöntem önermek istiyorum:
7:00 – 11:00 ORUÇ
11:00-12:00 EGZERSİZ
13:00-18:00 YEMEK
18:00-23:00 ORUÇ
23:00-7:00 UYKU
Diğer bir seçenek :
7:00 – 13:00 ORUÇ
13:00-20:00 YEMEK
20:00-23:00 ORUÇ
23:00-7:00 UYKU
Bazılarınız şöyle diyecekler biliyorum: “Ee, bu adam bize günün en önemli öğününü, yani kahvaltıyı atlayın diyor!” Bu bilginin kahvaltılık gevrek üreticilerinin, sırf ürünlerini almamız için, ortaya attıkları bir aldatmaca olduğu artık kanıtlanmış bir gerçek. Tıpkı şişe su üreticilerinin, bize günde 2-3 litre su içmemiz gerektiği yalanını yutturmaya çalışmaları gibi. Yaradan bize susuz kalmayalım diye susama güdüsü vermiş. Eğer bu güdünüze güvenmiyorsanız idrarınızı gözlemleyin. Eğer idrarınız berrak ve açık renkte DEĞİLSE, o zaman gidip biraz daha su için.
Şimdi de alternatif oruç tutma yöntemlerine göz atalım. Bunlardan ilki TAM ANLAMIYLA ORUÇ TUTMAK, yani 24 saat boyunca sadece su tüketmek. Bu orucun sağlığa çok faydalı olduğu, hatta ömrü bile uzattığı tescillenmiştir, fakat uygulaması oldukça zordur. Hele de “Yağ Yakmaya Uyumlu ” değilseniz.
Ben her Salı oruç tutuyorum. Neden mi? Çünkü Salı günleri evdeki yardımcımızın izin günü ve ben de her gün ofise götürdüğüm kocaman salatayı hazırlaması için karımı uğraştırmak istemiyorum. O gün boyunca su içiyorum, su ve limon suyunu karıştırıyorum, soda ve bitki çayı tüketiyorum. Ben oruca Pazartesi günü akşam yemeğimizi yedikten sonra başlayıp, Salı günü akşam yemeği saatinde bitiriyorum. Evet, tam olarak 24 saat sürüyor.
Benim oruç tutma yöntemimle ilgili YANLIŞ olan tek şey, her Salı DÜZENLİ olarak oruç tutuyor olmam. Çünkü bedenimiz rastgele olana göre programlanmıştır, düzenli olana göre değil. Cro-Magnon atalarımızı hatırlayalım, herhalde onların şöyle bir şey deme lüksü olmamıştır: “Bugün avlanmaya gitmeyeceğim, oruçluyum da…”
Aslına bakarsanız haftanın farklı farklı günlerinde oruç tutsam daha iyi olur.
Başka bir oruç çeşidi ise, Dr. Krista Varady’nin önerdiği Gün Aşırı Oruç Tutma yöntemidir. Bu yöntemde, oruçlu olduğunuz gün sadece 500 kalori tüketip, oruç tutmadığınız gün kalori kısıtlaması yapmazsınız. Böylece bir gün oruç tutup, diğer gün oruç tutmazsınız.
Bahsetmek istediğim son yöntem ise Mini-Oruç Yöntemi, ya da diğer bir adıyla 5:2 Yöntemi. Dr. Michael Mostly tarafından yaygınlaştırılan bu yöntemde 5 gün boyunca “normal” yemek yiyip, 2 gün boyunca oruç tutuyorsunuz. Oruçlu iken erkekler günlük 600 kalori veya daha azını, kadınlar ise 500 kalori veya daha azını tüketebiliyor.
Orucun sağlığa faydalarından bahsetmiştik ama değinmemiz gereken mühim bir konu daha var: Zihinsel disiplinimiz/irademiz ancak sınanırken gelişir. “Başardım” demenin nasıl bir duygu olduğunu herkes bilir.
Tekrarlamak gerekirse, eğer aralıklı olarak oruç tutmaya başlamak istiyorsanız önce yukarıdaki kolaylaştırılmış yöntemlerden birini deneyin. İşe öğün atlamakla bile başlayabilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken şey nasıl hissettiğinizi gözlemliyor olmak .
Eğer şu sayacaklarım gibi bir durum oluşursa, oruç tutmayı bırakın:
*Adet görmemeye başlarsanız veya adet döngünüz düzensizleşirse;
*Uykuyla ilgili problem yaşarsanız;
*Saç dökülmesinde fark edilir bir artış olursa;
*Deride kuruluk veya sivilceler oluşursa;
*Egzersiz sonrası nekahet güçleşmeye başlarsa;
*Yaralanmalar daha yavaş iyileşir olmaya başlarsa;
*Stres eşiğiniz düşerse;
*Halet-i ruhiyenizde dengesizlikler oluşursa;
*Kalp atışlarınızda düzensizlik olduğunu fark ederseniz.
Merhaba Aydın bey yazılarınızı severek takip ediyorum bu yazımızda da gönülden katılıyorum aynı zamanda 12 20 yemek penceresi olan sistemi uyguluyorum Sorum şu bu Aralık Sekiz saatlik süreyi içeriyor. dirençantrenmanlarından olumlu sonuç alabilmek için ( kütle kazanmak veya kütleyi korumak anlamında söylüyorum )kalori açığını bu süre içerisinde kapatmak gerekiyor. Sormak istediğim Asıl sorun burada aslında bu süre içerisinde bu kalori ye almak için kısa aralıklarla besin tüketmek zorunda kalıyoruz Dolayısıyla pankreas sürekli uyarılyor. Bunun önüne nasıl geçeceğiz veya oruçlu geçen pencerede vücut bunu telafi ediyor mu
Sevgili Çağrı,
Hafta da bir gün, en fazla iki gün, oruç öneriyorum. Oruç tutarken autofagy denen süreçle vücut eskimiş, yaşlanmış proteinleri yiyiyor. Yani, besleniyor, aç kalmıyor. Yeni ve genç proteinler bunların yerini alıyor; hem hücrelerde, hemde mitokondria da. Yani
dert etme, besleniyorsun. Ben ağırlık çalıştığım günlerde, antrenman ın bitişinden yarım saat sonra bir “protein shake” içerim. Ourç günleri hariç, tabii. Yardımcı olabildiğimi umar, sorularını, görüşlerini her kaman beklediğimi yinelerim.