Uzun bir süredir işlenmiş et tüketimi ve bazı hastalıklar sık, sık gündeme gelmektedir. Bu konuda yapılan yeni bir araştırmanın sonuçları Amerikan Klinik Besin Dergisinde (The American Journal of Clinical Nutrition) yayımlanmış bulunmakta.
Leeds Üniversitesi araştırmacılarının vardıkları sonuçlara göre, küçük miktarlarda olsa bile her gün tüketilen işlenmiş etin, ileri yaşlarda, zihinsel sağlık riskini belirgin bir şekilde arttırmaktadır.
Araştırmaya katılan gurup, 40 ve 69 yaşları arasında, 493.888 kişiden oluşmakta.
Et tüketim alışkanlığı, deneyin başladığında herkese sorulan sorular ve daha sonra tekrarlanan 24 saatlik beslenme değerlendirmesi ile ölçülmüştür. Araştırmacılara göre, Alzheimer’s (AD), Vasküler Demans (VD) gibi hastalıklarla sebep/sonuç ilişkisi hastanelerle ve ölüm kayıtları ile sağlanan elektronik bağlantılar ile gerçekleştirilmiş.
Araştırmanın bazı teknik ayrıntılarına girmeyeceğim; ilgilenenler yazımın İngilizcesine girebilirler.
Araştırma bittiğinde, 2.896 toplam demans vakası, ve bunların içinde 1.800 AD ve 400 VD vakası belirlenmiştir. Günde 25 gr işlenmiş et tüketiminin yukarıda sıralanan hastalıkların riskini belirgin bir şekilde arttırdığı saptanmıştır.
İşlenmemiş tavuk eti tüketiminin zihinsel hastalıklara belirgin bir etkisi belirlenmemiştir. Ancak, domuz pastırması (bacon), sosis, konserve etler, tütsülenmiş sığır ve domuz etleri tüketiminin demas riskini belirgin bir şekilde arttırdığı gözlemlenmiştir.
Bizleri pek ilgilendirmese de belirtmekte yarar görüyorum; günde sadece 2 dilim domuz pastırması tüketmek, demans riskini %44 arttırmaktadır.
İlginç bir bulgu; erkeklerin, işlenmiş et tüketiminden olumsuz şekilde etkilenmesi, kadınlara kıyasla, daha açık bir şekilde tahmin edilebilmesi.
Araştırmayı yöneten Dr. Huifeng Zhang’a göre dünya çapında bir artış gösteren demans sorununu, beslenme ağırlıklı çözümlerle alt edebilme ağırlık kazanmaktadır. Buna dayanak olarak da, işlenmiş et tüketimindeki artışın demans sorunu ile paralele bir gelişme göstermesi.
İlginç bir gözlem, işlenmemiş kırmızı et tüketiminin (sığır, domuz ve dana gibi) demans riskini azalttığı. Yapılan araştırmaların sonuçlarına bakıldığında, günde 50 gr işlenmemiş et tüketiminin demans riskini %19 azalttığı belirlenmiş.
Diğer ilginç bir sonuç, demans hastalığına yakalananların gerek genetik gerekse yaşamsal benzerlikleri.
Yukarıda değindiğimiz gurup, daha yaşlı, erkek, sigara içen, hareket etmeyen, obez, finansal açıdan zayıf ve daha az tahsilli olanlardan oluştuğu belirlenmiş. Ayrıca, bu gurupta aile geçmişlerinde inme ve demans geçirmiş olanların mevcudiyeti ve demans a neden olan bir gen bulunması.
Tabi ki, bu konuda daha fazla araştırma yapılmalıdır. Ancak, sağlıklı beslenmenin önemi hiç unutulmamalı ve hatta işlenmemiş et tüketimini de abartılmamasını aklınızdan çıkarmamanızı öneririm.
Bu seferde bu kadar: kalın sağlıcakla.
