Vagus siniri, baş ağrısı, depresyon ve başka birçok sağlık sorununa karşı inanılmaz bir araç konumundadır.
Vücudumuzda trilyonlarca sinir bulunmaktadır. Ancak, bir tanesi gerek basit gerek önemli sağlık sorunlarına karşı etkili olabilmektedir. Ayrıca, bu siniri kendimiz aktive edebildiğimiz için dikkatimizi çekmektedir.
Bu sinirin diğer adı “onuncu kafatası siniri” olup, vücudumuzun en uzun siniridir. Beynimizde başlayıp, boyun, diyafram, kalp, ak ciğer ve bağırsaklardan geçer. Vagus adı Latince kökenli olup “dolaşan” anlamına gelmektedir.
Vagus siniriniz, kalp atışını kontrol etmesi, enflamasyonu (yangı) düşürmesi, hazmı kolaylaştırması gibi nedenlerle sağlıklı yaşam üzerinde oldukça etkin bir role sahiptir. Bu niteliklerine ek olarak, kişinin aktive edebilmesi nedeniyle genel sağlık üzerinde de olumlu etkiler yaratabilmektedir.
Vagus siniri ne yapabilir?
Vagus sinirinin birçok işlevi parasempatik sinir sistemi ile ilişkili bulunmaktadır ve bu nedenle gerek “tetikte olmak” gerekse sakin olmak üzerinde etkisi yadsınamaz. Örneğin, stresli olduğunuzda vagus siniri aşırı uyarılmış duruma gelebilir ve bu nedenle kalp atışınız ve tansiyonunuz düşerek, baş dönmesi ve hatta bayılma yaşayabilirsiniz.
İşin ilginç yanı, vagus siniri strese tam ters etkiye de neden olabilmekte. Yani, strese karşı vücut bazı kimyasalları ifraz ederek sakinleşebilir ve sinir sistemini dengede tutabilir. Yapılan araştırmalar, kişinin vagus sinir sistemini manipüle ederek bazı sağlık sorunlarını çözebilmekte olduklarını saptamış bulunmaktalar. Okumaya devam edin ve sizde vagus sinir sisteminizi kullanarak sağlık sorunlarınızla nasıl baş edebileceğinizi öğrenin.
- Baş ağrısını hafifletmek
2018 yılında Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) migren hastalarının kullanabilmesi için elde tutulan bir vagus sinir uyarıcısına kullanım izni vermiş. Boyuna takılan bu alet, hafif bir elektrik uyarımı ile migren ağrısını hafifletmekte. Alet, doktorunuzun tavsiyeleri alınarak, baş ağrısı oluştuğunda veya her gün kullanıla bilinmekte.
- Sara hastalarının “nöbet” ini engellemek
Vagus sinir sistemi uyarılarak sara hastalarının “sara nöbeti” geçirmeleri 1997 yılından beri Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi tarafından izin verilen bir “kalp cihazı” benzeri aletle yeni bir seçeneğe kavuşmuş bulunmaktalar. Bu alet ufak bir elektrik şoku göndererek, başka tedavilere cevap vermeyen, sara hastalarına yeni bir seçenek sunmuş bulunmakta. Ancak, verilen şok dikkatlice ayarlanmalı, zira” yeterli” ile “fazla” oldukça önemli olmaktadır.
- Ruhsal sağlık uygulamaları
Vagus sinir sistemi uyarılarının depresyon, bi-polar sorunu ve kaygılanmayı giderici etkileri de olabileceği FDA onayı almış bulunmaktadır.
- Felç/inme sonrası iyileşmeye katkı sağlar
Bazı araştırmalar felç sonrası yaşanabilen ve uzun süre etkili olabilen kol rahatsızlıklarında, rehabilitasyon uygulamaları ile birlikte, vagus siniri uyarılarının katkı sağlayabileceğini öne sürmektedirler.
Vagus sinirini nasıl aktive eder/uyarırız?
Vagus sinirini etkilemenin en basit yolu, muntazam bir şekilde derin nefes egzersizi yapmaktır. Vücudun “sakinleşme” tepkisini aktive etmek için nefes verme süresini nefes almanın iki misline çıkartmak gerekmektedir. Bir süre önce yazdığım 4-7-8 nefes alma yöntemini denemenizi öneririm.
4 sürede (saniye olabilir) burnunuzdan nefes alın,
7 süre nefesinizi tutun, ve
8 sürede ağzınızdan nefes verin.
Gereğini hissettiğinizde (örneğin stresli iseniz) bunu gün içinde iki defa 8 tekrar halinde uygulayın.
Etkileri sizi şaşırtabilir.
Bu sefer de bu kadar; kalın sağlıcakla.
