Eminim hepimiz aynı ikileme düşmüşüzdür; bir yerimiz incindiğinde buz mu koymalı yoksa sıcak tedavi mi uygulamalıyız?
Genel olarak ani bir incinme ardından buz oldukça etkili olurken, devam etmekte olan kas tutulması ve ağrılarında ise sıcak uygulamak rahatlamaya yardımcı olur.
Buzun incinmeler üzerinde etkili olmasının sebebi kan damarlarını daraltıp, kanın incinen bölgeye hücumunu engellemesidir. Böylece hem yangı engellenir hem de iyileşme süreci hızlanır. İncinen yeri YÜKSEĞE KALDIRMAK aynı sebeple faydalıdır; böylece bölgeye hücum eden kan kısıtlanarak ödem engellenir.
Ağrıyı azaltmak ve dolaylı doku zedelenmesini engellemek için genellikle incinen bölgeye 48-72 saat arası buz uygulanması tavsiye edilir.
Buz saatte bir 20 dakika boyunca uygulanmalıdır. Buzun tene daha uzun süre temas etmesi durumunda zedelenme hatta donmadan kaynaklı kangren oluşabilir. Kullandığınız soğuk jelin ya da buzun incinen bölgeyi sarmasına özen gösterin, hatta ödemi azaltmak için kompres de uygulayabilirsiniz. Ben uygulaması daha kolay olduğu için dondurulmuş bezelye ya da mısır paketi kullanıyorum.
Ayrıca buzun direkt teninize temas etmesini bir havlu ya da kumaş yardımıyla engelleyerek, teninizi korumalısınız.
PEKİ NE ZAMAN SICAK KULLANMALIYIZ…
Kas tutulması ve ağrılarında, bölgeye sıcak uygulamak kan akışını hızlandıracak, ağrıyı hafifletirken esnekliği arttırarak iyileşmeyi hızlandıracaktır. Kan akışı hızlandığında bölgedeki oksijen akışı ve besleyici öğeler de artacak, ayrıca, atık maddeler vücuttan atılacak.
Sıcak uygulama eklem ağrılarına da iyi geldiği gibi, antrenman öncesi ısınma amacıyla da kullanılabilir. Sıcak jeller ya da sıcak su torbaları oldukça etkilidir, ve elektrikli ısıtıcı pedler gibi elektromanyetik alan (EMF) yayma riskleri de yoktur.
Sıcak tedavisi genel olarak ödem oluşmamış kronik ağrılara iyi gelir. Yine buzda olduğu gibi, teninizi bir havlu veya kumaş ile örterek sıcaktan korumalısınız.
Bir defada 15-20 dakika süreyle sıcak uygulama yapın.
Bazı fizik tedavi uzmanları ve antrenörler sıcak ve soğuk uygulamanın ardarda yapılmasını öneriyorlar. Yani 20 dakika sıcak uygulamanın ardından beklemeden 20 dakika soğuk uygulama yapılmasını tavsiye ediyorlar.
SICAKTAN FAYDALANMANIN BAŞKA BİR YOLU: HİPERTERMİK KOŞULLANMA
21 Şubat 2016 tarihinde yayınladığım “Saunanın Muhtemelen Haberdar Olmadığınız Faydaları” başlıklı yazımda bu konuya değinmiştim. Isı-şoku proteinleri hücreleriniz tarafından potansiyel zararlı uyaranlarla mücadele etmede kullanılırlar. Bir hücre tehlikeli bir duruma maruz kaldığında, DNA belli bölgelerden ayrılır ve stres proteinleri üreten genetik kod devreye girer.
Isı-şoku proteinleri aslında faydalıdır, zarar görmüş proteinleri onarırken oluşmalarını da engeller. Saunanın faydalı olmasının sebebi ısıyla devreye giren ısı-şoku proteinleridir.
Bugünkü konumuza katkı sağlaması için, sauna hakkında yazdığım gönderimi tekrar okumanızı tavsiye ediyorum.
SOĞUK SU BANYOSU NE ZAMAN FAYDALI OLUR?
Belki inanmayacaksınız ama son zamanlarda yapılan bazı araştırmalar ISI-ŞOKU PROTEİNLERİNİN SOĞUK ETKİSİYLE DE ÜRETİLEBİLECEĞİNİ ileri sürüyor.
Saunanın hemen ardından soğuk duş alınmasının sebebi bu olabilir mi? Bilemiyorum. Nihayetinde bu soğuğa maruz kalma süresi oldukça kısa; bir kova soğuk su dökünmek, çok soğuk bir havuza dalıp çıkmak, karda yuvarlanmak gibi.
KAHVERENGİ YAĞ DOKUSU
Kahverengi yağ dokusu ısı üreten bir yağ türüdür ve enerjiyi depolamak yerine YAKAR. Dolayısıyla kilo vermede önemli sonuçlar oluşturabilir. Yapılan bir araştırmaya göre, bilim adamları yetişkin erkek denekleri soğuk ısılara maruz bırakarak, kahverengi yağ dokularını aktive etmeyi başardılar.
Sekizinci cumhurbaşkanımız Turgut Özal, Cumhurbaşkanlığı yazlık konutu olan Okluk Koyu Devlet Konuk Evi’nde denizin içinde bir saatten fazla zaman geçirirdi. Bu kilo verme yöntemini deniyor olabilir miydi?
Düzenli olarak soğuk su ve buz banyosu yapmak, ya da diğer adıyla soğuk su imersiyonu ya da “kriyoterapi” olarak bilinen yöntemlere başvurmak amatör ve profesyonel atletler arasında da popüler bir uygulamadır. Tercih ediliyor olmasının sebebi de kaslarda yangıyı ve egzersiz sonrası ağrıları azaltmaya yardımcı olması ve iyileşme sürecini hızlandırmasıdır.
Soğuk su uygulamasının başka bir faydası da “dirilik” sağlayabiliyor olması. Dirilikten kastım stresi ve doğal uyaranlara (soğuk su gibi) maruz kalma sonucunda oluşan hastalıklara karşı direncin artması.
Herhangi bir soğuk su imersiyonu yöntemi denemeye karar verirseniz, bedeninize kulak verin ve ileri tekniklere geçmek için kendinize zaman tanıyın. Deneyebileceğiniz bazı seçenekler şu şekilde.
* Sırtınızın ve göğsünüzün üst kısmına günde 30 dakika buz uygulayın. Mesela televizyon izlerken…
* Her sabah 500 ml buzlu su için.
* Soğuk duş alın.
* Haftada üç kere, 10 dakika boyunca belinize kadar soğuk suyun içine oturun. (Küveti soğuk su ve buz küpleriyle doldurun)
Soğuk ve sıcak uygulamasını kas, eklem ağrılarında ve incinmelerinde terapi uygulama amaçlı kullanabileceğinizi unutmayın. Eğer ödemden veya akut bir incinmeden şikayetçiyseniz, tek seferde 20 dakika boyunca soğuk kompres uygulamayı deneyin (dondurulmuş bezelye veya mısır önerimi unutmayın). Kronik tutulma ve ağrılarda ise rahatlamak için 20 dakika boyunca sıcak kompres uygulayın.
Haftaya görüşmek üzere!
