Kovid-19 un yayılmasını engellemek için sosyal mesafe ve maske takmanın önemini bilmeyen kalmadı sanırım. (Bilmeyen/anlamayan sayısı da az değil maalesef.) Maske takmanın yarattığı sorun ise nefes almayı zorlaştırması. Spor düşkünleri, maske takarak spor yapmanın kandaki karbon dioksit (CO2) miktarını arttıracağından endişelenmekteler.
Bu endişelerinizi hafifletmek için, maske takmanın oksijen ve karbon dioksit miktarlarını nasıl etkilediğini özetlemek ve ciğerlerinizi güçlendirmek/desteklemek için uzmanların önerilerini paylaşmak istedim.
Maske nefes almanızı nasıl etkileyebilir?
Akciğerlerimiz oksijen ve karbon dioksitin alış/verişini sağlayarak vücudumuzun sağlıklı çalışmasını sağlar.
Maske ağız ve burnumuzu örterek nefes almamızı güçleştirir. Ayrıca karbon dioksiti içinde depolayarak, karbon dioksit tahammülü düşük olanlar için tehlike yaratabilir. Bu sorunu yaşayanlar, ciğerlerini tam kapasitede ve oksijeni optimal şekilde kullanamazlar.
Hiperkapniya olarak bilinen karbon dioksiti ALIKOYMA sorununun belirtileri, kalp atışı hızlanması, nefes darlığı, yüz kızarıklığı, şaşkınlık, baş ağrısı ve baş dönmesi olarak özetlenebilir.
Maskeniz çok “sıkı” değilse ve uzun süre takmazsanız yukarıdaki sorunları yaşama olasılığı düşüktür.
Yukarıdaki belirtiler gerçekleşirse, derhal maskenizi çıkartın, sosyal mesafe kuralına dikkat edin ve derin nefes alın.
Akciğerlerinizi, zaman içinde, güçlendirmek ve karbon dioksit toleransınızı arttırmak için aşağıdaki önerileri dikkatinize çekerim.
Akciğerlerinizi nasıl güçlendirebilirsiniz:
- Egzersiz
Egzersiz yaparken vücuttaki karbon dioksit düzeyi yükselir ve bu nedenle nefes alıp vermemiz hızlanır. Düzenli egzersiz yapmak kaslarınızın gücünü ve fonksiyonunu arttırarak daha az oksijen gereksinimi hissetmenizi ve daha az karbon dioksit üretmenizi sağlar.
Egzersiz metabolik aktiviteyi arttırdığı için çok önemlidir. Bunu gerçekleştirmek için yürüme ve koşma gibi aerobik egzersizler yapabileceğiniz gibi, ağırlık kaldırma gibi anaerobik egzersizlerde yapabilirsiniz.
- Nefes alma egzersizi
“Diyafram nefesi” egzersizi yaparak bu adelenize odaklanabilirsiniz. Aynı zamanda göbek nefesi ve basit derin nefes egzersizleri de yapmalısınız. Bu teknikler ciğerlerinizin tam kapasitede çalışmasına yardımcı olurlar.
Yapmanız gereken:
- Nefes alıp vermenizin ne kadar sürdüğünü sayın.
- Acele etmeden hem nefes alışınıza hem de nefes verişinize bir ekleyin.
- Ciğerlerinizi rahat bir şekilde tam doldurup boşaltmak için bu egzersizi aklınıza geldikçe tekrarlayın.
- Postürünüzü düzeltin
Dik durmamak nefes alış-verişinizi olumsuz şekilde etkileyebilir. Bunu engellemek için derin nefes alırken göğsünüzü yukarı verin ve dimdik durun.
Öne doğru eğilmeyin.
- Susuz kalmayın
Susuz kalmamanın birçok nedenle uyarı gerektirdiği gibi, nefes alıp/verme açısında da önemlidir. Gün içinde su içmeniz ciğerlerinizin mukozasını nemli kılarak, daha iyi çalışmalarını sağlar.
Özetle
Solunum sorunları olanlar başta olmak üzere, fazla miktarda karbon dioksit solumak her kes için tehlikelidir. Ancak, çok sıkı olmayan maske kullanımı hiperkapniya açısından önemli bir risk taşımamaktadır.
Uzun süre maske kullanımı nedeniyle baş dönmesi, yorgunluk veya diğer hiperkapniya semptomlarını hissettiğinizde, sosyal mesafeye dikkat ederek maskenizi çıkarın ve derin, derin nefes alıp verin.
Bu sefer de bu kadar; kalın sağlıcakla.
