Daha uzun ve sağlıklı bir yaşam çabalarınız çerçevesinde TELOMER kısalığının biyolojik yaşlanmaya neden gösterildiğini duymuş olmalısınızdır. Yani, telomer uzunluğu daha uzun bir yaşam anlamına gelmektedir. Bu küçük kromozom kapakçıkları DNA hasarına karşı bizi korumaları nedeniyle, yaşam uzunluğumuzun isabetli tahmini mümkün kılmaktadırlar.
Telomer kısalmasının ölüm nedenimi, yoksa ölümün bir sonucumu olduğu konusunda kesin bilgimiz olmamasına rağmen, telomer kısalmasının biyolojik yaşlanma ile ilişkisi kesindir. Ayrıca, telomerlerimizin uzun olması demans riskini azalttığı tahmin edilmektedir.
Telomerler, kromozomlarımızın ucunda bir pabuç bağının ucundaki katı plastik kısımı andırmaktadırlar. Aşağıdaki resim den anlayabilirsiniz. Telomerler konusun da 9 Ocak 2015 tarihinde paylaştığım yazıyı tekrar okumanızı öneririm.
Telomer uzunluğunun demans riski ile alakası nedir?
PLOS ONE dergisinde yayımlanan bir araştırmanın sonuçlarını özetleyeceğim. İngiltere de 31.000 deneğin beyaz kan hücrelerinde bulunan telomer uzunluğu beyin manyetik rezonans (MRI) sonuçları arasındaki korelasyon incelendiğinde bilişsel açıdan ilginç sonuçlara ulaşılmış.
Daha uzun telomerlere sahip olan kişilerde daha sağlıklı beyin ölçümleri elde edilmiş. Özetle:
- Daha büyük hacimli gri doku
- Daha büyük hipokampus bölgesi
- Daha kalın serebral korteks
- Daha düşük hacimli beyaz hiperentansitesi
- Daha düşük bazal gangliya birikimi
Beyindeki “gri madde” hacminin küçülmesi, hipokampal körelme, beyinde demir birikimi, ve serebral korteksin incelmesi Alzheimer’s hastalığı ile ilişkilendirilmektedir. Beyaz madde artışı yaşlan ilişkili olup bilişsel bozulmaya işaret etmektedir.
Bu araştırmanın sonuçları, daha uzun telomere sahip kişilerde demansı sorunlarına karşı daha avantajlı konumda olmaları. Ayrıca, hızlanmış hücresel yaşlanma birçok beyinsel rahatsızlığı tetiklemektedir.
Sağlıklı yaşlanmak için telomerlerimizi nasıl uzun tutabiliriz?
Biyolojik yaşlanma süreci oldukça karmaşık olmasına karşın, telomerlerimizi uzun tutarak daha sağlıklı bir hücresel yaşlanmayı sağlamak oldukça basittir.
Beslenme konusuna geldiğimizde, telomerlerimizin uzun kalması ve uzun yaşamı sağlamak için i uygulayacağımız 2 basit araç bulunmaktadır:
- Her gün bir multi vitamin almanın telomer uzunluğunu %5 arttırdığı.
- Yüksek D vitamini birikimi de daha uzun telomer sağladığı.
Özetleyecek olursak.
Telomer uzunluğunun biyolojik yaşlanma ile ilişkisi uzun süredir bilinen bir konu idi. Ama, yukarıdaki araştırmanın sonuçlarına baktığımızda, telomer uzunluğu beyin sağlığı (demans) açısından da çok önemli ipuçları vermektedir.
Her gün multi vitamin ve D3 vitamini takviyesi ile telomerlerinizi uzun tutabileceğinizi unutmayın.
Hamile, süt emziren veya ilaç alanların doktorları ile danışarak takviye konusunu doğru saptamalarını öneririm.
Bu sefer de bu kadar; kalın sağkıcakla.
